Ethereum nâng cấp gì trong bản mới nhất và tác động ra sao
Cộng đồng tiền mã hóa luôn theo dõi sát sao lộ trình phát triển của Ethereum. Vậy cụ thể ethereum nâng cấp gì trong bản mới nhất và những thay đổi đó có ý nghĩa như thế nào đối với người dùng và nhà phát triển? Bản cập nhật Dencun gần đây đã mang đến một trong những thay đổi đột phá nhất, tập trung vào việc giải quyết bài toán phí gas và khả năng mở rộng, đặc biệt là cho các giải pháp Layer-2.
Nội dung
Tổng quan về bản nâng cấp Dencun của Ethereum
Bản nâng cấp Dencun, được kích hoạt trên mạng chính vào ngày 13 tháng 3 năm 2024, là câu trả lời cho câu hỏi ethereum nâng cấp gì trong bản mới nhất. Đây không phải là một cập nhật đơn lẻ, mà là sự kết hợp của hai nâng cấp chạy song song: Cancun ở lớp thực thi và Deneb ở lớp đồng thuận. Tên gọi Dencun, ghép từ Deneb và Cancun, thể hiện bản chất hai lớp của nó.
Mục tiêu cốt lõi của Dencun không phải là thay đổi cách người dùng tương tác trực tiếp với blockchain Layer-1 của Ethereum. Thay vào đó, nó tập trung hoàn toàn vào việc cải thiện khả năng mở rộng cho các giải pháp Layer-2 như Arbitrum, Optimism, và Base. Bằng cách giới thiệu một phương thức lưu trữ dữ liệu mới và hiệu quả hơn, Dencun được thiết kế để làm cho các giao dịch trên Layer-2 trở nên rẻ hơn đáng kể, thúc đẩy toàn bộ hệ sinh thái phát triển.
Trọng tâm của Dencun là giới thiệu một cơ chế mới để lưu trữ dữ liệu, tạo tiền đề cho lộ trình mở rộng dài hạn của Ethereum.
Cơ chế cốt lõi EIP-4844 và sự ra đời của blobs
Thay đổi mang tính cách mạng nhất trong bản nâng cấp Dencun chính là Đề xuất Cải tiến Ethereum 4844, hay Proto-Danksharding. EIP-4844 giới thiệu một khái niệm hoàn toàn mới là blobs (Binary Large Objects), một loại không gian giao dịch mới. Đây là câu trả lời kỹ thuật cho việc ethereum nâng cấp gì trong bản mới nhất để giải quyết bài toán chi phí.
Về bản chất, blobs là một không gian undefined tạm thời và chi phí thấp. Trước đây, Layer-2 phải đăng dữ liệu lên Ethereum dưới dạng CALLDATA, một phương thức đắt đỏ và vĩnh viễn. Giờ đây, blobs cung cấp một giải pháp hiệu quả hơn nhiều.
- Chi phí thấp hơn: Dữ liệu blobs không được Máy ảo Ethereum (EVM) xử lý trực tiếp, giúp giảm giá đáng kể.
- Lưu trữ tạm thời: Blobs tự động bị xóa sau khoảng 18 ngày, giảm gánh nặng lưu trữ dài hạn cho mạng lưới.
- Tăng thông lượng: Bằng cách tạo một kênh riêng cho dữ liệu Layer-2, Dencun giải phóng không gian khối, tăng khả năng xử lý.
Proto-Danksharding là bước đệm thiết yếu cho mục tiêu lớn hơn là Full Danksharding, hứa hẹn khả năng mở rộng quy mô lên hàng trăm nghìn giao dịch mỗi giây.
Tác động trực tiếp đến phí gas và các giải pháp Layer-2
Tác động lớn nhất và dễ nhận thấy nhất của Dencun là việc giảm mạnh phí giao dịch trên các nền tảng Layer-2. Vì chi phí đăng dữ liệu lên Ethereum của các Layer-2 giảm xuống nhờ blobs, họ có thể chuyển phần tiết kiệm này trực tiếp cho người dùng. Đây là kết quả thực tế nhất khi tìm hiểu ethereum nâng cấp gì trong bản mới nhất.
Ngay sau khi Dencun được kích hoạt, các mạng lưới Layer-2 hàng đầu đã ghi nhận mức giảm phí ngoạn mục:
- Optimism: Phí giao dịch giảm tới 99%, tạo điều kiện cho các hoạt động thường nhật.
- Base: Phí trung bình giảm từ khoảng 0.31 USD xuống chỉ còn 0.0005 USD.
- Arbitrum: Phí cũng giảm đáng kể, giúp các hoạt động DeFi và NFT trở nên dễ tiếp cận hơn.
- Starknet và ZkSync: Các giải pháp ZK-rollup cũng hưởng lợi lớn, với phí giảm sâu.
Việc này không chỉ giúp người dùng tiết kiệm chi phí mà còn mở ra cơ hội cho các undefined phức tạp hơn hoạt động hiệu quả, điều mà trước đây bị cản trở bởi rào cản chi phí.
Nhờ Dencun, kỷ nguyên của các giao dịch siêu rẻ trên hệ sinh thái Ethereum đã thực sự bắt đầu, biến nó thành một môi trường hấp dẫn hơn.
Vị trí của Dencun trong lộ trình phát triển Ethereum
Dencun là một mảnh ghép quan trọng trong lộ trình phát triển đầy tham vọng của Ethereum. Nó nối tiếp các bản nâng cấp lịch sử trước đó và mở đường cho tương lai của mạng lưới.
Từ The Merge đến Shanghai
Trước Dencun, cộng đồng đã chứng kiến The Merge vào tháng 9 năm 2022. Sự kiện này chuyển đổi cơ chế đồng thuận sang Bằng chứng Cổ phần. Tiếp theo là bản nâng cấp Shanghai vào tháng 4 năm 2023, cho phép rút ETH đã staking. Cả hai đều là những bước đi nền tảng cho một Ethereum an toàn và bền vững hơn.
Dencun trong lộ trình The Surge
Dencun là bản cập nhật quan trọng đầu tiên thuộc giai đoạn The Surge trong lộ trình của Ethereum. The Surge hoàn toàn tập trung vào việc tăng cường khả năng mở rộng thông qua các giải pháp như rollups và sharding. Proto-Danksharding (EIP-4844) chính là trái tim của giai đoạn này.
Tương lai sau Dencun
Sau Dencun, lộ trình sẽ tiếp tục với các giai đoạn khác như The Verge, The Purge, và The Splurge. Chúng tập trung vào tối ưu hóa lưu trữ, loại bỏ dữ liệu lịch sử và các cải tiến khác. Tất cả cùng hướng đến mục tiêu cuối cùng: một blockchain phi tập trung, an toàn và có khả năng mở rộng cho hàng tỷ người dùng.
Bản nâng cấp Dencun đã giải quyết một trong những thách thức lớn nhất của Ethereum: chi phí giao dịch cao trên các Layer-2. Bằng cách giới thiệu Proto-Danksharding và blobs, Dencun không chỉ là một cải tiến kỹ thuật mà còn là một bước tiến chiến lược, khẳng định cam kết của Ethereum đối với khả năng mở rộng và vai trò trung tâm trong tương lai của Web3. Để cập nhật những thông tin mới nhất và hiểu sâu hơn về công nghệ blockchain, hãy tiếp tục theo dõi Khám phá Crypto.